کد مطلب:21022 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

معناي واقعي تقوا چيست؟

تقوا، از ماده وَقْي است، و به معناي حفظ و صيانت و نگهداري است. و معمولاً تقوا رابه معناي پرهيزكاري ترجمه ميكنند، يعني خوف و ترس مثلاً در اتقوالله يعني از خدا بترسيد. ولي اين يك معناي مجازي است، نه حقيقي. درست است كه لازمة نگهداري خود، پرهيز كردن است، و يا صيانت و حفظ نفس از اموري است كه ملازم است با ترس از آن. و اين معناي حقيقي تقوا نيست، بلكه معناي حقيقي تقوا، خود نگهداري است. و متّقين يعني خودنگهداران.(1)

مقام معظم رهبري در رابطة با تقوا مي فرمايند : در قرآن يك نكته بسيار اساسي هست. بد نيست من اين را به شما جوانان عزيز بگويم، و آن توجه دادن به تقوا است. وقتي كه افراد مي خواهند پيش خودشان تصويري از تقوا را درست كنند، به ذهنشان نماز و روزه و عبادت و ذكر و دعا مي آيد. ممكن است همة اينها در تقوا باشد، اما هيچكدام از آنها معناي تقوا نيست. تقوا، يعني مراقب خود بودن. تقوا، يعني يك انسان بداند كه چه كار دارد مي كند، و هر حركت خودش را با اراده و فكر و تصميم انتخاب نمايد؛ مثل انساني كه سوار بر يك اسب رهوار نشسته، دهانة اسب در دستش است، و مي داند كجا مي خواهد برود. تقوا، اين است. آدمي كه تقوا ندارد، حركتها و تصميمها و آينده اش در اختيار خودش نيست. به تعبير خطبة نهج البلاغه، كسي است كه او را روي اسب سركشي انداخته اند؛ نه اينكه او سوار شده، اگر هم سوار شده،اسب سواري بلد نيست. دهانه در دستش است، اما نمي داند چه طوري بايد سوار اسب بشود، نمي داند كجا خواهد رفت. هر جا كه اسب او را كشيد، او هم مجبور است برود. و قطعاً نجاتي در انتظار او نيست. اين اسب هم سركش است.(2)







ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع و مآخذ :

1. ر.ك : ده گفتار، استاد شهيد مرتضي مطهري، ص18-17

2. پرسش و پاسخ از محضر مقام معظم رهبري، ص205